Polish bibliographic retrieval systems in the context of their availability for users at risk of digital exclusion

Omówiono pożądaną funkcjonalność polskich naukowych systemów informacyjno-wyszukiwawczych w kontekście ich dostępności dla użytkowników zagrożonych wykluczeniem cyfrowym, w tym osób niepełnosprawnych. Podstawą przyjętych założeń teoretycznych i metodologicznych były dokumenty prawne i programowe na szczeblu krajowym i europejskim, oraz idące w ślad za nimi działania i wytyczne dotyczące dostępności treści internetowych. W szczególności wykorzystano narzędzia wspomagające audytowanie dostępności serwisu internetowego dla niepełnosprawnego użytkownika sieci (Utilitia, WAVE, A3Web).Article discusses the desired functionality of the Polish bibliographic retrieval systems in terms of their accessibility to users at risk of digital exclusion, including persons with disabilities. The basis of the theoretical and methodological assumptions were legal and programme documents at national and European level, as well as following them activities and guidelines for web content accessibility. In particular, the web page accessibility tools have been used, such as Utilitia, WAVE, A3Web

The place of public information systems in the eco-innovation decision-making process

Celem artykułu jest próba zbudowania zintegrowanego systemu informacyjnodecyzyjnego w zakresie ekoinnowacji w oparciu o analizę systemową procesu zarządzania ich powstawaniem i źródła informacji dostępne na kolejnych etapach tego procesu. Zaproponowano model procesu powstawania i wdrażania ekoinnowacji w skali makro. Na każdym etapie procesu wykazano zapotrzebowanie na informacje, ocenę poziomu realizacji danego etapu procesu w Polsce i systemy informacyjne pomocne w zaspokajaniu potrzeb informacyjnych. Analiza pozwoliła na wykazanie luk informacyjnych oraz barier w postaci niskiej popularności i funkcjonalności istniejących systemów. Dostrzeżono też duże rozproszenie tych źródeł, utrudniające skuteczne pozyskiwanie informacji. Zaproponowano budowę zintegrowanego systemu informacyjno-decyzyjnego w zakresie ekoinnowacji, który agregowałby istniejące źródła informacji w układzie według kolejnych etapów procesu ekoinnowacyjnego i podlegał dalszemu nasycaniu źródłami informacji w oparciu o sugestie i zapytania informacyjne użytkowników. W związku z tym system powinien dzięki odpowiednim narzędziom technicznym posiadać cechy systemu konwersacyjnego. Ograniczeniem badania jest uwzględnienie wyłącznie elektronicznych systemów informacji dostępnych publicznie online. Zaproponowany model może znaleźć zastosowanie praktyczne jako źródło informacji dla podmiotów związanych z zarządzaniem środowiskiem, ekoinnowatorów - przedsiębiorców i naukowców oraz klientów - odbiorców ekoinnowacji pod warunkiem uwzględnienia wniosków końcowych artykułu. Badanie oryginalne.The aim of the article "The place of public information systems in the eco-innovation decision-making process" is to attempt to build an integrated decision-making system in the field of eco-innovation based on a system analysis of the eco-innovation process and information sources available at subsequent stages of this process. A model of the process of creating and implementing eco-innovation on a macro scale was proposed. At each stage of the process, there was demonstrated the need for information, assessment of the level of implementation of a given process stage in Poland and information systems helpful in satisfying information needs. The analysis allowed to show information gaps and barriers in the form of low popularity and functionality of existing systems. Also, a large dispersion of these sources has been noticed, impeding the effective acquisition of information. It was proposed to build an integrated decision-making system in the field of eco-innovation, which would aggregate existing information sources on the eco-innovation process and be subject to further saturation with information sources based on user's suggestions and information queries. Therefore, the system should have conversational system features thanks to appropriate technical tools. The limitation of the study is to include only electronic information systems available to the public online. The proposed model may find practical application as a source of information for entities related to environmental management, eco-innovators - entrepreneurs and scientists as well as customers - eco-innovation recipients provided that the final conclusions of the article are taken into account. Original study

European initiatives in the field of "Public Understanding of Science" on the Internet

Dystans pomiędzy rozwiniętymi a zacofanymi członkami społeczeństw, wynikający między innymi z niedoskonałości narodowych systemów popularyzacji nauki, powiększa cywilizacyjny podział na wygranych i przegranych. Problemem tym zajmuje się rosnąca liczba instytucji i organizacji międzynarodowych (UE) i narodowych (np. The Royal Society i COPUS w Anglii; Stifterverband für die Deutsche Wissenschaft w Niemczech; w Polsce Centrum Upowszechniania Nauki PAN i Polska Fundacja Upowszechniania Nauki). Autorka podaje przykłady efektów ich działań w postaci serwisów internetowych europejskich (Xplora, The Royal Society, Wissenschaft im Dialog), konfrontując je z polskim (Nauka w Polsce).The distance between intellectually developed and ignorant members of societies, resulting also from the weaknesses of the national systems of science popularization, increases civilizational divide into winners and losers. More and more international (e.g. UNESCO) and national (e.g. The Royal Society and COPUS in Great Britain; Stifterverband für die Deutsche Wissenschaft in Germany; Centrum Upowszechniania Nauki PAN and Polska Fundacja Upowszechniania Nauki in Poland) institutions and organizations make efforts to solve this problem. The author describes some examples of their activities and compares the European websites (Xplora, The Royal Society, Wissenschaft im Dialog) with a Polish one (Nauka w Polsce.pl)

Methods and techniques of testing usability of information-retrieval systems based on the conversational model

Przedmiotem artykułu są systemy informacyjno-wyszukiwawcze oparte o model konwersacyjny, bazujące na mechanizmach tzw. czatbotów (chatbotów) definiowanych tu jako programy komputerowe umożliwiające użytkownikom prowadzenie konwersacji z systemem w języku naturalnym, wykorzystujące zaawansowane rozwiązania w zakresie sztucznej inteligencji. Celem jest określenie metod i technik skutecznej diagnozy tekstowych systemów konwersacyjnych i zaprojektowanie narzędzia służącego ich kompleksowej ewaluacji pod względem funkcjonalności, użyteczności i przyjazności dla użytkowników. Zastosowano metodę analizy i krytyki piśmiennictwa. Następnie w oparciu o analizę popularnych metod oceny użyteczności serwisów internetowych, takich jak: audyt użyteczności, testy funkcjonalne i badania user experience, zaproponowano autorski model badania użyteczności systemów konwersacyjnych dostosowany do specyfiki tego rodzaju serwisów. W rezultacie opracowano pilotażową wersję narzędzia umożliwiającego kompleksową ocenę użyteczności systemów informacyjno-wyszukiwawczych opartych o model konwersacyjny.The subject of the article is information-retrieval systems based on the conversational model, or on chatbot mechanisms, that are defined as computer programs that allow users to communicate with a system using natural language. Special attention was paid to chatbots based on advanced solutions in the field of artificial intelligence. The aim of the paper is to determine the methods and techniques for effective usability testing of conversational systems and to design a tool for their comprehensive evaluation in terms of functionality and user friendliness. The method of analysis and criticism of literature was used to determine the state of research. Then, based on the analysis of the common methods of assessing the usefulness of websites, such as the usability audit, usability tests and user experience questionnaires, authors proposed an original model of usability testing of conversational systems adapted to the specifics of this kind of services. As a result, a pilot version of a tool for chatbot usability tests was developed

Research methodology utility distributed information system of educational institution

Cel/teza: Celem artykułu jest prezentacja wyników badań dotyczących doboru metod i technik przydatnych w ocenie użyteczności rozproszonego systemu informacji o kierunkach kształcenia [nazwa własna uniwersytetu] i możliwości ich dalszego zastosowania w badaniach uczelnianych systemów informacji edukacyjnej. Koncepcja/metody badań: Wykorzystano analizę piśmiennictwa, analizę najlepszych praktyk, analizę zawartości serwisu oraz przeprowadzono badania użyteczności systemu informacji o kierunkach kształcenia [nazwa własna uniwersytetu] stosując: klasyczne testy funkcjonalne, wywiad indywidualny, zogniskowany wywiad grupowy, wywiad oparty na modelu Kano, ankietę User Experience. W badaniach uwzględniono najważniejsze grupy interesariuszy i jednocześnie użytkowników systemu: przedstawicieli władz uniwersyteckich, studentów (1, 2. 3 stopnia) i kandydatów na studia. Wyniki i wnioski: Zastosowanie zaproponowanej metodologii w badaniach empirycznych potwierdziło jej przydatność w ocenie użyteczności systemów informacji o kierunkach kształcenia oraz udowodniło konieczność prowadzenia tego typu badań przy użyciu zróżnicowanych i komplementarnych względem siebie metod i technik badawczych. Zastosowanie praktyczne: Skonstruowane narzędzie badawcze może być wykorzystane w badaniach użyteczności uczelnianych systemów informacji o kierunkach kształcenia. Oryginalność/wartość poznawcza: Oryginalność zaproponowanej metodologii polega na specyficznym doborze metod i technik badawczych, aby dane uzyskane w wyniku ich zastosowania wzajemnie się uzupełniały, a także na nieznacznej modyfikacji technik (model KANO, User Experience), wynikającej z własnych (autorek) doświadczeń w przeprowadzaniu badań użyteczności oraz specyfiki przedmiotu badań. Przeprowadzone badania pozwoliły uzupełnić niedostatecznie reprezentowaną w polskiej literaturze przedmiotu problematykę badania użyteczności serwisów edukacyjnych.Purpose/thesis: The paper discusses the research methodology used in the study prior to the implementation of the Internet portal "integrated information system" project "Harmonisation of management teaching at the [nazwa własna uniwersytetu]" in the years 2013-2014. Design/ Methods of research: literature analysis, analysis of best practices, service and content analysis, classic functional tests, individual interviews, focus group, interview based on the model of Kano and User Experience survey. The study covers the most important group of stakeholders and users of the system: representatives of the university, students (1, 2, 3 degrees) and candidates. Results/Conclusions: The study demonstrated need of using diverse and complementary research methods and techniques during testing usability of information systems. Practical application: Designed research tool can be used in testing usability of university setrices. Originality/Value: The originality of the proposed methodology is based on a specific selection of research methods and techniques, in order that the obtained data complement each other, as well as the slight modification of the techniques (model KANO, User Experience), resulting from our own (the authors) experience in conducting usability studies and from the specifics of the study object. The study allowed to complete the under-represented in Polish literature usability testing issues of educational websites